Risk Management คือ กระบวนการที่หลายองค์กรใช้ในการบริหารจัดการให้โอกาสที่จะเกิดเหตุการณ์ความเสี่ยงลดลง หรือให้มีผลกระทบของความเสียหายจากเหตุการณ์ความเสี่ยงลดลงอยู่ในระดับที่องค์กรยอมรับได้ ซึ่งการจัดการความเสี่ยงมีอยู่หลายวิธี สำหรับด้านทรัพยากรมนุษย์ หรือ HR นั้น การบริหารความเสี่ยงที่ดูจะเป็นเรื่องใหญ่ที่สุดก็คงหนีไม่พ้นเรื่องของการปลดพนักงานนั่นเอง
- การบริหารความเสี่ยง ท่ามกลางวิกฤต ‘คน’ ที่ซีอีโอให้น้ำหนักมากที่สุด
- Price Waterhouse Coopers แนะเคล็ดลับตั้งรับสิ่งที่คาดไม่ถึง
- เครือซีพี เพิ่มความเสี่ยงวิกฤตการเมือง ความมั่นคง ผันผวนตลอดเวลา
ปฏิบัติการเลิกจ้าง ! ความกังวลนี้ได้สะท้อนผ่าน สมาคมการจัดการงานบุคคลแห่งประเทศ (PMAT) ที่สมาชิกสมาคมมองในมุมเดียวกันว่าหากต้องมีการเลิกจ้างพนักงานว่าต้องทำให้ถูกต้องทั้งหลักกฎหมายและหลักมนุษยธรรม ทั้งนี้ส่วนหนึ่งเพื่อเป็นการช่วยลดความเสี่ยงในเรื่องการก่อม๊อบ การประท้วง การร้องเรียนของพนักงาน จากการรวบรวมข้อมูลพร้อมการสอบถามบุคคลในวงการ HR ในหลายระดับ ต่างตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า ถึงวันที่ HR ต้อง Risk Management อย่างเต็มรูปแบบ
Risk Management ด้านทรัพยากรบุคคล
ความเสี่ยงสำหรับด้านทรัพยากรบุคคลที่เกิดขึ้น ซึ่งกลายเป็นปัญหาที่สำคัญ คือ ความเสี่ยงในเรื่องการปลดพนักงาน หรือการเลิกจ้าง เนื่องจากภาวะปัญหาทางการเงิน เศรษฐกิจที่รุนแรง ทำให้หลายองค์กรต้องเลิกจ้างพนักงาน เพราะในช่วงไตรมาส 1-2 ปีหน้านี้ สถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดจากปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอก จะปะเดปะดังเข้ามา บางเหตุการณ์ใกล้เคียงกับสิ่งที่เคยเกิดขึ้นในวิกฤตต้มยำกุ้งเมื่อ ปี 2540 มาแล้ว บางสิ่งเป็นสิ่งใหม่จากสังคม สิ่งแวดล้อม กระแสโลกาภิวัฒน์
ในกรณีของการเลิกจ้างนั้นในปี 2552 ช่วงไตรมาส 1 จะเห็นภาพชัดเจน โดยเฉพาะพนักงานที่มีประสิทธิภาพต่ำจะได้รับ ผลกระทบก่อน คาดจะมีแรงงานถึง 8.8 แสนคนที่ต้องว่างงานในไตรมาส 1 ที่จะถึงนี้ และ 2.5 แสนคนที่ได้เงินสมทบ 6 เดือน รวมถึงการลดชั่วโมงการทำงาน อย่างกรณีของภาคเอกชนจากชั่วโมงการทำงาน 50-52 ชั่วโมงต่อสัปดาห์เหลือ 48-49 ชั่วโมงต่อสัปดาห์
ในด้านของ HR ที่มีบทบาทในการบริหารงานบุคคลนั้น ควรเปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาสโดยอาศัยจังหวะนี้เติมความสามารถ (Competency) ให้พนักงาน หรือ เติมสิ่งที่ขาดให้พนักงาน ทักษะในการทำงานต่างๆ โดยเบนมาร์คสินค้ากับประเทศอื่นๆ และดูว่าจะช่วยเพิ่มเติมทักษะให้กับพนักงานในส่วนไหน
ทั้งนี้ในยังมีการกล่าวถึงทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียง ที่มองเป็นเชิงป้องกันความเสี่ยงและเชิงรุกโดยมีภูมิคุ้มกันอีกด้วย ส่วนในต่างประเทศ พบว่าเมื่อเกิด Risk Management การแก้ปัญหาที่เบสิกคือกลับมาพัฒนาคน การมีส่วนร่วมของ คนในองค์กรสร้างองค์กรแข็งแกร่งและทำงานอย่างเขย่งและก้าวกระโดด ซึ่งนำ Performance น่าจะเป็นสิ่งที่ดีเครือซีพี เพิ่มความเสี่ยงการเมือง สิ่งที่ HR ต้องรับมือและปฏิบัติ
ภัทรพงษ์ พรรณศิริ ผู้อำนวยการฝ่ายทรัพยากรบุคคลและธุรการกลาง บริษัท ทรู วิชั่น จำกัด (มหาชน) หนึ่งในคณะกรรมการ บริหารความเสี่ยงในองค์กร ให้ข้อมูลว่า เรื่อง HR เป็นความเสี่ยง 1 ใน 5 ขององค์กร และเมื่อระยะ 6 เดือนที่ผ่านมานี้ คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงได้มีการประชุมเพื่อทำแผนฉุกเฉินรับมือความเสี่ยงเรื่องการเมืองและความมั่นคง เพราะความผันผวนนี้ ล้วนส่งผลกระทบต่อองค์กรต่อธุรกิจทั้งสิ้น ซึ่งในยามวิกฤตต่างๆ ที่เกิดขึ้นคณะกรรมการชุดดังกล่าวจะมีการประชุมเร่งด่วนเพื่อประเมินสถานการณ์และรับมือ ซึ่งเป็นการป้องกันก่อนที่ผลกระทบจะตามมา ทั้งนี้ทำให้แผนการต่างๆ มีการตื่นตัวตลอดเวลา
ความเสี่ยงของ HR หรือนักปฏิบัติการนั้นมองได้ 2 มิติ คือ
1.ต้องเผชิญกับความไม่แน่นอนที่เกิดต่อองค์กร บุคคลและธุรกิจ
ที่จะต้องจัดการโดยจะปล่อยให้เกิดตามธรรมชาติไม่ได้ เพราะ HR เป็นส่วนหนึ่งที่มีความสำคัญในการจัดการความเสี่ยง
2.ในกิจกรรมขององค์กร สภาพแวดล้อมธุรกิจ การบริหารความเสี่ยง HR ต้องเห็นภาพว่าไปเกี่ยวข้องกับอะไรได้บ้างในธุรกิจ
เช่น กลยุทธ์ การบริหารจัดการภายในและการบริหารความเสี่ยง เพราะภายใต้การแข่งขันของธุรกิจ องค์กรต้องปรับเปลี่ยนหาโอกาส หาแหล่งที่มีความคล่องตัวกว่า อย่างยุโรป ญี่ปุ่น นั้นเป็น red ocean โอกาสโตน้อยมากเพราะการแข่งขันสูงและวิกฤตเศรษฐกิจ ต้องหา Blue Ocean อย่างไทยก็เป็นเป้าหมาย รวมถึงจีนและเวียดนาม และสำหรับสิ่งที่ HR ต้องเผชิญซึ่ง ภัทรพงษ์แนะให้ต้องรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามนี้
วิธีรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
1. ด้านสังคม
สำหรับในธุรกิจคือคนที่มีความหลากหลายของ Generation ตั้งแต่ Baby Boom ที่กำลังเกษียณ HR ต้องวางแผนการสืบทอดตำแหน่งหรือแผนการต่อยอดโนว์ฮาวของคนเหล่านี้ให้อยู่กับองค์กร หรือ Gen Y ซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ที่มีปริมาณที่เพิ่มขึ้นในแต่ละองค์กรการบริหารกลุ่มคนเหล่านี้ก็แตกต่างกับรุ่นที่ผ่านมา แต่ในมุมของ ภัทรพงษ์ กลับมองว่า องค์กรลูกผสมที่มีพนักงานอายุระหว่าง 20-50 ปี เป็นการพึ่งพากันและกันในจุดเด่นที่และแต่ช่วงชีวิตมี ซึ่งเหล่านี้นับเป็นความท้าทายใหม่ของ HR
2. ด้านเศรษฐกิจ
จะเห็นได้ว่าในปีหน้านี้จะเห็นความชัดเจนด้านผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจ ฉะนั้นความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นด้านการเงิน กระแสโลกาภิวัฒน์ ระบบการจ้างงาน ข้อกฎหมายทางการลงทุน
3. ด้านเทคโนโลยี
จะเป็นเครื่องมือที่เข้ามาช่วยให้การทำงานมีความสะดวกสบายและคล่องตัวขึ้น รวมถึงในบางองค์กรที่มีลักษณะงานสามารถทำจากที่บ้านได้ หรือระบบการค้าขายผ่านออนไลน์
4. ด้านการเมือง
ความมั่นคง อยู่ในสถานการที่ไม่ปกติ ระยะเวลาของช่วงวิกฤตที่ไม่สามารควบคุมได้ ไม่มีทิศทางที่แน่นอน
กระบวนการบริหารความเสี่ยงของ HR ควรเริ่มจาก
- HR มีอะไรบ้างที่เป็นความเสี่ยง เช่น การเทิร์นโอเวอร์สูงมาก ต้องมีแผนงานที่จะคัดพนักงานเกรด A ให้อยู่กับองค์กร
- อะไรที่เป็นปัจจัยเสี่ยง และโอกาสจะเกิดมากน้อยแค่ไหน
- มาตรการ ต้นทุน ความสูญเสียที่จะเกิดขึ้น
- การควบคุม
ภัทรพงษ์ ยังบอกอีกว่า
จุดที่เกิดความเสี่ยงมาจาก
- วัฒนธรรมองค์กร
- การริเริ่มในการคิดแก้ปัญหา ประเมินคนที่รับเข้ามา และรักษาคนเก่งเอาไว้
ที่มา : โดย ผู้จัดการ 360° รายสัปดาห์
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเรื่อง HR and Risk Management ได้ที่นี่เลยครับ
สรุป
ในองค์กรขนาดใหญ่ เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ต้อง Risk Management โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านของทรัพยากรบุคคล สิ่งที่บริษัทควรทำ คือ การกลับมาพัฒนาคน การมีส่วนร่วมของคนในองค์กร สร้างองค์กรให้แข็งแกร่งและทำงานอย่างเขย่งและก้าวกระโดดให้ได้ เพิ่มศักยภาพให้กับตัวบุคคลให้ได้มากที่สุด พยายามลดการเทิร์นโอเวอร์ และคัดพนักเก่งๆ ให้อยู่กับเราไปนานๆ วิธีนี้จะช่วยให้องค์กรเติบโตต่อไปได้อย่างยั่งยืน
หากท่านอยากได้คำแนะนำในด้านการบริหารทรัพยากรบุคคล สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ